kmpsp.wloclawek.pl - Lata 1975 - 1992

Lata 1975 - 1992 - KM PSP we Włocławku

Kmpsp.wloclawek.pl Spined HTML

Lata 1975 - 1992 - KM PSP we Włocławku Napisz do nasSekretariat Komendanta Miejskiego PSPOficer prasowy KM PSPWydział Organizacyjno-KadrowySprawy kadroweSprawy organizacyjneWydział Kontrolno-RozpoznawczyWydział Operacyjno-SzkoleniowySprawy operacyjneSprawy szkolenioweDyżurny operacyjny Komendy Miejskiej PSPWydział Kwatermistrzowsko-TechnicznySprawy kwatermistrzowskieSprawy technikiGłówna księgowaStanowisko pracy ds. bhpJednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 1Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza nr 2 AktualnościStrona głównaNowościZdarzeniaNapisali o nasKomunikatyPoradyKoło EmerytówInformacjeStrukturaAdres i telefonySłużba w PSPPliki do pobraniaOchrona Danych OsobowychDziałalność2018Styczeń 2018Luty 2018Marzec 2018Kwiecień 2018Maj 2018Czerwiec 2018Lipiec 2018Sierpień 2018Wrzesień 2018KalendariumHistoriaPoczątki we WłocławkuPoczątki w powiecieOkres międzywojennyII wojna światowaLata 1945 - 1975Lata 1975 - 1992Lata 1992 - 1998Monografia na 140-lecie Okres 1 VI 1975 - 30 VI 1992Opublikowano: niedziela, 14, kwiecień 2013 19:17 | | | Odsłony: 9076Z dniem 1 czerwca 1975 roku wprowadzono nowy podział terytorialny Polski - powstało 49 nowych województw i zlikwidowano funkcjonujące od wojny powiaty. W województwach ustanowiono urzędy rejonowe oraz w terenie urzędy miejskie, miejsko-gminne i gminne. Włocławek po raz pierwszy w swojej ponad dziesięciowiekowej historii stał się stolicą nowego województwa. W momencie utworzenia obszar jego wynosił 4404 km2 i zamieszkiwało go 403,3 tys. mieszkańców. Na jego terenie znajdowało się 14 miast i 38 gmin oraz 1245 miejscowości. Teren województwa przedzielała rzeka Wisła, spiętrzona powyżej Włocławka stopniem wodnym z elektrownią. Województwo miało charakter rolniczo-przemysłowy. Rozwinięty był przemysł: elektromaszynowy, spożywczy, chemiczny, papierniczy, budowlany oraz przetwórstwa rolno-spożywczego. Konsekwencją powstania województwa było utworzenie szeregu urzędów administracji państwowej, instytucji infrastruktury komunalnej i mieszkaniowej, placówek kultury, turystyki oraz innych urzędów szczebla wojewódzkiego. Czynnik te spowodowały dynamiczny jego rozwój. Napływająca do miasta wojewódzkiego ludność znalazła zatrudnienie w powstających nowych zakładach produkcyjnych. Entuzjazm towarzyszący powstaniu województwa zaowocował szeregiem inicjatyw oddolnych. Istota zagrożenia pożarowego woj. włocławskiego wynikała zarówno z postępującego – głównie we Włocławku – rozwoju bazy produkcyjnej, jak i prowadzenia złożonych procesów technologicznych w kluczowych zakładach pracy oraz znaczna koncentracja infrastruktury technicznej. Niezwykle ważki był także problem zabezpieczenia pożarowego na wsiach oraz znacznych terenach obszarów leśnych. Tym bardziej, iż postępująca mechanizacja rolnictwa, wprowadzenie wielu różnych urządzeń, agregatów, traktorów, paliwa napędowego do tych urządzeń, z roku na rok postępujące zużycie energii elektrycznej, przechowywanie znacznych zapasów materiałów o różnych kategoriach niebezpieczeństwa pożarowego – wprowadziły na wieś obok postępu – zupełnie nowe niebezpieczeństwa. Podstawowym miernikiem i wyznacznikiem podejmowanych działań ratowniczych przez jednostki straży pożarnych była ich częstotliwość działania. W latach 1975-1980 na terenie województwa zanotowano w: 1975 roku - 411 pożarów, 1976 roku - 407, 1977 roku - 335, 1978 roku - 370, 1979 roku - 423 i 1980 roku - 319. Razem było 2265 pożarów, co stanowiło średnio 377 zdarzeń na rok. W strażackich statystykach odnotowano, iż miały one głównie miejsce w indywidualnych gospodarstwach rolnych - 1747 pożarów (77,1%), co stanowiło średnio 291 pożarów w roku. W omawianym okresie czasu w lasach województwa włocławskiego miało miejsce w: 1975 roku - 18 pożarów, 1976 roku - 17, 1977 roku - 6, 1978 roku - 11, 1979 roku - 18 i 1980 roku - 3 pożary. Łącznie odnotowano ich 73, w tym 58 małych i 15 średnich, które strawiły 66,58 ha lasów. Na taką sytuację pożarową miały wpływ najrozmaitsze przyczyny powstawania czy wzniecania pożarów. W okresie lat 1975-1980 głównymi ich powodami były: wady urządzeń elektrycznych - 349, iskry z kominów (domów, traktorów, parowozów i innych pojazdów) - 288, wady urządzeń grzewczych - 149, nieostrożność nieletnich - 107, od papierosów i zapałek – 97, podpalenia - 95, z powodu samozapalenia - 78, od wyładowań atmosferycznych - 70, nie udało się ustalić przyczyn w 593 przypadkach, a 439 skategoryzowano jako inne. Oprócz powyższych przyczyn na ilość powstałych pożarów miały wpływ takie czynniki jak: zdewastowane instalacje elektryczne w ok. 20 tys. budynków, niedostosowanie wewnętrznych instalacji elektrycznych do stale rosnących ilości odbiorników prądu, używanie w 11 tys. budynków starych, wyeksploatowanych urządzeń grzewczo-kominowych. Z tych powodów do I i II kategorii niebezpieczeństwa pożarowego zakwalifikowanych było aż 450 miejscowości, do III i IV kategorii 795 miejscowości. Spośród 1245 miejscowości 76% posiadało dostateczne, 18% - częściowe, a 6% nie posiadało takiego zaopatrzenia. Analiza danych statystycznych z połowy lat osiemdziesiątych XX wieku dotycząca liczby pożarów na terenie województwa w porównaniu z liczbą pożarów w Polsce, zaświadcza, że województwo włocławskie przez szereg lat, ze względu na charakter i rozmiar występujących zagrożeń oraz tzw. „palność" zaliczane było do grupy 15 województw o największym zagrożeniu. Biorąc pod uwagę dynamikę palności w 1986 roku w przeliczeniu na 100 tys. mieszkańców przy średniej krajowej 98,6 - województwo włocławskie uzyskało wskaźnik 121,6. Przeciętna wartość strat pożarowych przypadająca na jeden pożar wyniosła 197,5 tys. zł. i była znacznie poniżej średniej krajowej. Dane ilościowe o liczbie pożarów na terenie województwa włocławskiego z lat 1984-1988 zaświadczają, iż średniorocznie odnotowywano 534 pożary i straty rzędu 94,8 mln zł. Całkowitemu lub częściowemu spaleniu uległy 1372 budynki, tj. średnio rocznie 264 obiekty. Najbardziej palnymi gminami w tym okresie były: Tłuchowo, Izbica Kuj., Lipno, Wielgie i Włocławek. Charakterystycznym na omawianym terenie był wysoki odsetek pożarów stert, stogów i stodół ze zbożem. Wskaźnik ten wyniósł 17,2 przy średniej krajowej 7,2. Na taki stan wpływały celowe podpalenia, nieostrożność osób dorosłych w posługiwaniu się ogniem otwartym oraz zaniedbania podstawowych przepisów przeciwpożarowych przy sytuowaniu wyżej wymienionych obiektów oraz nie przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych podczas prac omłotowych. Rejon włocławski po powstaniu województwa włocławskiego charakteryzował się, w porównaniu z rejonem aleksandrowskim, lipnowskim, radziejowskim i rypińskim, największą liczbą pożarów. Zagrożenie to wynikało z wielu niekorzystnych cech i uwarunkowań, np. jego historyczno-geograficznego położenia, tradycji regionalnych, infrastruktury gospodarczej i dyscypliny społecznej mieszkańców. Ponadto zagrożenie pożarowe wynikało zarówno z postępującego – głównie na terenie Włocławka – rozwoju bazy produkcyjnej, jak i ze złożoności procesów technologicznych i znacznej koncentracji majątku w kluczowych zakładach pracy, o czym była mowa już wyżej. Zestawienie statystyczne dotyczące liczby pożarów na terenie chronionym przez włocławskie jednostki pożarnicze na początku powstania województwa wskazują, iż w: 1975 roku odnotowano 156 pożarów, w 1976 roku - 153, w 1977 roku - 143, 1978 roku - 155, 1979 roku - 169 i w 1980 roku - 121 pożarów. W skali całego województwa było to 39,6% wszystkich pożarów. Wykres 1. Pożary w gminach rejonu włocławskiego w latach 1976-1980. Informacja Komendy Wojewódzkiej Straży Pożarnych za lata 1975-1980 Analiza liczby pożarów w poszczególnych gminach wykazuje, iż było wiele miejscowości i gmin w rejonie, w których dynamika palności utrzymywała się na stałym poziomie. Wyłączając z tych porównań Włocławek należy stwierdzić, że stosunkowo duża liczba pożarów, utrzymująca się przez kilka lat, miała miejsce w obszarze gminy Izbica Kuj. - 103, Lubraniec - 100 i Włocławek - 85; najmniej w gminach: Choceń - 26, Brześć Kuj. - 30 i Kowal - 33. Znaczny odsetek pożarów miał miejsce na terenie Włocławka, co potwierdzają prowadzone przez jednostki straży pożarnych statystyki. W tabeli 17 zestawiono tę kwestię za lata 1980-1984. Tabela 17. Przyczyny pożarów we Włocławku w latach 1980-1984Źródło: „Z ogniem”, Jednodniówka KRSP we Włocławku, Włocławek 1985, s. 6. Przyczynami takiego stanu rzeczy tak jak i w latach poprzednich były zaniedbania urbanistyczne i budowlane oraz nieostrożność osób dorosłych w obchodzeniu się ogniem, czy w posługiwaniu się urządzeniami technicznymi. Zestawienie zamieszczone w tabeli 17, dotyczące przyczyn pożarów, rzuca także pewien obraz na to zjawisko. Rodzaj przyczyny pożarów oraz ich roczna liczba wskazują, że z roku na rok odnotowywano większą ich liczbę. Z porównania liczby pożarów w 1980 roku i 1984 roku wyraźnie widać, że na przestrzeni tego bardzo małego wycinka czasu liczba pożarów wzrosła o ponad dwuipółkrotnie. Z tego tytułu różnie kształtowały się straty popożarowe. I tak w 1980 roku zanotowano straty w wysokości 2718 tys. zł, w 1981 roku wysokość ta spadła do 1502 tys. zł, w 1982 roku nastąpił dalszy spadek strat do kwoty 1462 tys. zł. Natomiast od 1983 roku notuje się wzrost strat do kwoty 2999 tys. zł., ale już w 1984 roku nastąpił bardzo radykalny wzrost strat pożarowych i wynosiły one 45.138,9 tys. zł. Średnia roczna wysokość strat przypadająca na jeden pożar wykazywała tendencję wzrostową, przy czym wskaźnik ten w 1984 roku był zdecydowanie najwyższy i wynosił 518 tys. zł. i był dużo wyższy od średniej krajowej (220 tys. zł) oraz wojewódzkiej (187 tys. zł). Na jej wysokość miał wpływ duży pożar nowo wznoszonego kościoła na osiedlu Kazimierza Wielkiego. Straty te oszacowano na kwotę 30 mln zł (według cen z 1984 roku). Obiekt był w końcowej fazie budowy i przygotowywano już do zalewania betonem wzniesioną z drewna konstrukcję szalunkową. Przyczyną pożaru była nieostrożność przy prowadzeniu prac spawalniczych wewnątrz kościoła. Liczba pożarów według wielkości na terenie Włocławka w przeważającej mierze, mieściła się w pozycji - małe. Takie usytuowanie wielkości pożarów, pomijając w ogóle ich powstawanie, było zjawiskiem korzystnym. Z reguły przy tego typu przypadkach straty jednostkowe były małe. Należy wnioskować, iż w wielu przypadkach szybko zaalarmowano straż pożarną, a ta swoimi działaniami skutecznie ugasiła pożar, nie doprowadzając do jego rozprzestrzenienia oraz przeobrażenia w pożar średni czy duży. Warto zauważyć, że suma strat w tego typu zdarzeniach (pożary małe) także nie jest wysoka, a częstokroć skutki pożaru dużego wielokrotnie przewyższały straty kilkudziesięciu pożarów małych. Tabela 18. Pożary we Włocławku według ich wielkości w latach 1980-1984 Źródło: „Z ogniem”, Jednodniówka KR SP we Włocławku, Włocławek 1985, s. 6. Zestawienie ilości pożarów na terenie rejonu włocławskiego na tle całego województwa włocławskiego w latach 1975-1991 zaprezentowano na wykresie 2. Wykres 2. Pożary w rejonie włocławskim na tle województwa włocławskiego w latach 1975-1991 Z danych statystycznych wynika, iż każdego roku prawie połowa pożarów, które miały miejsce na terenie woj. włocławskiego przypadała na rejon włocławski. Największy wzrost liczby pożarów w woj. włocławskim zanotowano w latach 1983 i 1984, przy czym nie zaobserwowano takiej tendencji na terenie rejonu włocławskiego. Fakt ten – jak podają źródła – spowodowany był okresem suszy na terenie Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej i znacznym wzrostem pożarów na wsiach i w kompleksach leśnych. Podobną dynamikę zaobserwowano w latach 1990-1991, gdzie ze wzrostem liczby pożarów w całym województwie nastąpił także ich wzrost na terenie rejonu włocławskiego. Ocena tego zjawiska doprowadza do stwierdzenia, iż przyczynami takiego stanu były zmiany ustrojowe w państwie oraz negatywne ich skutki, które niosły za sobą przekształcenia własnościowe. Zaobserwowano znaczny spadek dyscypliny społecznej, brak przejawów dbałości o mienie państwowe, spółdzielcze i prywatne oraz nienadążanie władz ustawodawczych w zakresie stanowienia przepisów prawa, szczególnie tych, które wiązały się z umocnieniem ładu i porządku publicznego. Poważnym problemem dla strażaków i leśników, a tym samym i naturalnego środowiska człowieka były pożary lasów, zagajników oraz terenów przylegających do kompleksów leśnych. Znaczny odsetek liczby pożarów, które wydarzyły się na przestrzeni lat 1975-1991 miał miejsce na terenie lasów. Na ogólny areał lasów w województwie włocławskim, który wynosił 70353 ha, spaleniu uległo 600,94 ha. Mimo, iż procentowo areał spalonych lasów był niewielki, to jednak strat z tego powodu nie należało traktować jedynie w kategoriach finansowych. Każdy hektar straconego w pożarze lasu, poszycia, młodnika – to także znaczne zubożenie naturalnego środowiska, strata pełnowartościowego materiału, jakim jest drewno, zanieczyszczenie środowiska oraz problem z rekultywacją terenu popożarowego a także konieczność posadzenia nowego lasu. W związku z powyższym, leśnicy i strażacy bardzo dużą wagę przykładali do odpowiedniego ich zabezpieczenia oraz ochrony przed powstaniem i rozwojem pożarów. Należy dodać, iż zdecydowana większość pożarów była spowodowana celowymi podpaleniami lub nieostrożnością osób dorosłych i młodzieży w posługiwaniu się ogniem otwartym na terenach leśnych iprzyleśnych. Wykres 3. Pożary w rejonie włocławskim na tle województwa włocławskiego w latach 1975-1991 Z porównania danych zamieszczonych na wykresie 3 wynika, iż 33,92% pożarów budynków w województwie przypadło na rejon włocławski. Najczęściej pożary te wybuchały i rozwijały się we Włocławku, w gminach Włocławek, Lubraniec, Brześć Kuj. i Izbica Kuj. Stosunkowo mało zanotowano ich w gminach Boniewo i Kowal. Wykres 4. Pożary budynków w rejonie włocławskim na tle miasta Włocławka w latach 1975-1991 Analiza ilości pożarów, a tym samym i interwencji zastępów pożarniczych podczas pożarów budynków mieszkalnych wskazuje, iż ponad 78% spalonych w rejonie włocławskim obiektów przypadło na miasto Włocławek. Łącznie we włocławskim rejonie w latach 1975-1991 spaliło się 1706 budynków, z tego aż 1332 we Włocławku. Fakt ten, z punktu widzenia statystycznego jest zrozumiały, bo w mieście stołecznym Kujaw Wschodnich było najwięcej budynków mieszkalnych, a w związku z tym i potencjalne zagrożenie pożarowe było znacznie większe niż na terenie rejonu. Tabela 19. Największe pożary w rejonie włocławskim w latach 1975-1991 Źródło: Geografia pożarów w województwie włocławskim od roku 1975, Wydział Prewencji KW PSP we Włocławku oraz Statystyka pożarów według miast i gmin, 1983-1989. Archiwum KM PSP we Włocławku, syg. 11/40. Jak wynika z tabeli 19 prawie w każdym roku na terenie rejonu włocławskiego powstawało po kilka pożarów sklasyfikowanych jako duże. Jedynym wyjątkiem jest 1978 roku, w którym nie zanotowano ani jednego pożaru o bardzo dużych stratach. Łącznie na przestrzeni lat 1975-1991, czyli od utworzenia województwa włocławskiego do 1991 roku odnotowano 34 duże pożary. Straty wynikłe z ich następstw były każdorazowo szacowane, przyczyny ustalane, a działania gaśniczo-ratownicze strażaków analizowane. W dniu dzisiejszym bardzo trudno jest obliczyć globalną wielkość strat i podać choćby przybliżoną kwotę. Powodem jest ciągła zmienność wartości realnej polskiej waluty. To co miało wymierną wartość kilkanaście lat temu, obecnie znacznie różni się wartością szacowanej kwoty. Aby zakończyć kwestię ilościowe dotyczące pożarów, a tym samym i podjętych przez jednostki ochrony przeciwpożarowej działań taktycznych w tabeli 20 podano zbiorcze dane dotyczące tej problematyki na przestrzeni lat 1975-1991. Początkowy rok związany był z powstaniem województwa włocławskiego, a końcowy z powołaną w dniu 1 lipca 1992 roku Państwowej Straży Pożarnej (PSP). Tabela 20. Zestawienie pożarów w gminach rejonu włocławskiego w latach 1975-1991  1 Gmina Baruchowo powstała w 1984 roku2 Gminę Boniewo reaktywowano 01.01.1984 roku3 Gmina powstała 1.01.1973 roku jako gmina Szpetal Górny. W latach 1976-1982 dołączona była do niej gmina Bobrowniki. W dniu 01.09.1979 roku Urząd Gminy przeniesiono do Fabianek i nastąpiła zmiana nazwy gminy na Fabianki.4 Do miasta-gminy Kowal włączone były gmina Kłótno (Baruchowo) w latach 1976-1983 oraz Kowal gm. i Kowal m. w latach 1975-19905 Po rozłączeniu 01.06.1991 roku gminy Kowal z miastem Kowal powstały dwie odrębne jednostki.6 Gminę rozwiązano 15.01.1976 roku i włączono do miasta-gminy Kowal7 Gminę utworzono 1.01.1973 roku i funkcjonowała ona do 15.01.1976 roku. Ponownie ją utworzono 01.10.1982 roku. Jej przyporządkowanie do rejonów pożarniczych aleksandrowskiego i włocław­skiego wielokrotnie się zmieniało. Przedstawione dane dotyczące liczby pożarów odnoszą się do czasu jej przynależności do obszaru chronionego przez KRSP we Włocławku.Źródło: Obliczenia autora na podstawie "Analizy pożarów na terenie województwa włocławskiego za lata 1975-1991, Archiwum KM PSP; Sprawozdania Zarządu Wojewódzkiego Związku OSP we Włocławku na II, III, IV, V i VI Zjazd Wojewódzki Związku OSP. Nie bez znaczenia, dla poprawy bezpieczeństwa pożarowego w latach 1975-1992 było egzekwowanie aktów prawnych zawarowanych w ustawie o ochronie przeciwpożarowej oraz w rozporządzeniach do niej zawartych. Nakładały one na właścicieli, użytkowników oraz jednostki straży pożarnych obowiązek respektowania przepisów. Jedną z priorytetowych sfer, bardzo poważnie potraktowaną w komendach straży pożarnych była prewencja przeciwpożarowa. Jej to poprzez nadanie właściwości egzekucyjnych i karnych nadano wysoką rangę. Na tej podstawie rozbudowano odpowiednie komórki organizacyjne w komendach straży. Podobnie potraktowano zadania, jakie mieli do spełnienia komendanci zakładowych OSP oraz zarządy OSP. W zakres działania komórek prewencji wchodziło m.in.: uzgadnianie i opiniowanie pod względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego projektów oraz założeń technicznych inwestycji, modernizacji obiektów, budynków, procesów technologicznych i urządzeń przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego, prowadzenie działalności kontrolno-egzekucyjnej, oddziaływanie na urzędy gmin w zakresie powinności kontrolno-propagandowych, szkolenia i doskonalenia funkcyjnych strażaków będących na etatach w zakładach pracy i przedsiębiorstwach rolnych. Wynikiem tych poczynań była znacząca i systematyczna poprawa w tej sferze. O ile w latach 1980-1984 średnio rozbierano rocznie 810 budynków, dokonywano zmiany łatwopalnych pokryć na trudnopalne w 950 budynkach, wyremontowano ok. 1500 kominów, to w latach 1985-1989 było odpowiednio: 518 rozbiórek, 690 zmiany pokryć i 1300 remontów kominów. Na podobnym poziomie kształtowały się te zadania w latach 1990-1992. Na mocy decyzji Sejmu PRL funkcjonująca od 1960 roku ustawa O ochronie przeciwpożarowej, została zastąpiona ustawą z dnia 12 czerwca 1975 roku, która wytyczyła zasady działania i organizacji ochrony przeciwpożarowej. Przewidywała ona również rozbudowę sieci zawodowych straży pożarnych. Ponadto kompleksowo określała ona system zapobiegania pożarom i ich zwalczania oraz zakres świadczeń na realizacje tych zadań. Ministrowi Spraw Wewnętrznych podlegał centralny organ administracji państwowej w sprawach ochrony przeciwpożarowej - Komendant Główny Straży Pożarnych. Ustawą umocniła OSP i Związki OSP poprzez bezpośrednie określenie ich podstawowych zadań, zasad organizacji i działalności. Trzonem ochrony przeciwpożarowej została zawodowa kadra pożarnicza. Dekret z 27 grudnia 1974 roku (wszedł w życie 1 stycznia 1975 roku)cławskiego, a końcowy z mająoz poprzeematyki na przestrzeni lat 1975 - 1991.ezentowano na wykresie ?????????. o służbie funkcjonariuszy pożarnictwa uregulował ich prawa i obowiązki, które nie mieściły się w ramach kodeksu pracy ze względu na specyficzny charakter działalności związanej z licznymi napięciami psychicznymi i zagrożeniami. Nowa reforma podziału terytorialnego kraju oraz reforma administracji państwowej nałożyły również na terenowe komendy straży pożarnych i ogniwa Związku OSP, a przez nich na wszystkie podległe jednostki, nowe znaczące zadania w zakresie prewencji, zwalczania pożarów oraz działalności społeczno-wychowawczej. Był to okres wzmożonej pracy organizatorskiej. Rozwiązaniu uległy powiatowe (miejskie) komendy Straży Pożarnych, a ich obowiązki przejęły powołane Komendy Rejonowe Straży Pożarnych (KRSP) oraz jednostki taktyczno-operacyjne – Zawodowe Straże Pożarne (ZSP). W związku z powstaniem województwa włocławskiego znaleziono odpowiednich fachowców na stanowiska kierownicze w Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnych (KWSP), komendach rejonowych straży pożarnych. Lokale komend wszystkich szczebli wyposażono w niezbędny do prowadzenia podstawowych zadań sprzęt ratowniczo-gaśniczy oraz biurowy. Po ukazaniu się stosownych aktów wykonawczych dotyczących nowego podziału terytorialnego kraju pierwszymi czynnościami, w jednostkach ochrony przeciwpożarowej było określenie struktur straży zawodowych i ochotniczych, ich zasięg działania oraz powołanie komend i dowództwa ZSP. Całe województwo podzielono na 5 rejonów pożarniczych: aleksandrowski, lipnowski, radziejowski, rypiński i włocławski. W każdym z nich powołano KRSP oraz komendanta rejonowego - jako organ władzy pożarniczej w danym rejonie. Rejony oraz komendanci rejonowi bezpośrednio podporządkowani byli jednostce wojewódzkiej. Granice oddziaływania operacyjnego nowo utworzonego rejonu włocławskiego (dawnego powiatu włocławskiego) z reguły pokrywały się z poprzednim podziałem administracyjnym. Obejmowały swym zasięgiem następujące gminy i miasta: Boniewo, Brześć Kuj., Choceń, Chodecz, Izbica Kuj., Kłótno, Kowal, Lubień Kuj., Lubraniec, Szpetal Górny, Włocławek gmina, Włocławek miasto. Łącznie teren chroniony przez straże pożarne rejonu włocławskiego wynosił 1328 km2. W późniejszym okresie następowały kolejne zmiany przynależności gminnych jednostek do rejonu włocławskiego. W rejonie działała ZSP we Włocławku, 59 terenowych OSP oraz 14 zakładowych jednostek OSP. OSP skupiały one 1832 członków. Były także 2 drużyny kobiece, 9 młodzieżowych i 7 harcerskich. Ponadto działało 6 orkiestr strażackich i 3 zespoły artystyczne. Kierowanie jednostką wojewódzką powierzono płk. poż. Edwardowi Nagórniewiczowi (1975-1980), w latach 1980-1994 st.bryg. Sławomirowi Jędrzejewskiemu, w latach 1994-1998 bryg. Czesławowi Rogalewskiemu, a w 1998 roku powierzono pełnienie obowiązków st.kpt. Grzegorzowi Świątkowskiemu. Ich zastępcami byli: st.bryg. Zbigniew Giblewski (1975-1990), st.bryg. Kazimierz Jaroszewski (1982-1995), st.kpt. Grzegorz Świątkowski (1995-1998). W dniu 1 stycznia 1976 roku na terenie Włocławka pełniło służbę 137 strażaków oraz pracowników cywilnych, w tym: w KWSP - 33 strażaków, w KRSP - 15, w ZSP - 89 strażaków i pracowników cywilnych. W KRSP (PSP) funkcje komendanta we Włocławku pełnili: kpt. poż. Stanisław Białkowski (1975-1979), ppłk. poż. Henryk Sławatycki (1979-1984), bryg. Czesław Rogalewski (1984-1994), bryg. Grzegorz Świątkowski (1994-1995), mł.bryg. Robert Majewski (1995-1998). Komendant rejonowy straży pożarnych sprawował jednocześnie funkcję komendanta zawodowej straży pożarnej. Stan ten zachował się do chwili powstania w 1992 roku Państwowej Straży Pożarnej. Zastępcami komendanta byli: kpt. poż. Ryszard Laskowski (1975-1977), kpt. poż. Adam Adamczewski (1981-1982), poroku poż. Janusz Bączyk (1983-1985). Najważniejszym elementem\ajważniejszym ych gmina - 153 ?????????????erom, których funkcje i nazwiska wymienione, mającym znaczący wpływ na bezpieczeństwo pożarowe Włocławka i rejonu, był stan zabezpieczenia operacyjnego. Osiągnięcie właściwego poziomu wymagało systematycznego podejmowania przedsięwzięć organizacyjno-technicznych, przygotowujących teren przyszłych działań, jak i przewidywanie do jego obrony sił i środków. Chodziło tu o zapewnienie potrzebnej liczby jednostek straży pożarnych, zabezpieczenie dla ich potrzeb łączności alarmowej, odpowiednie utrzymanie wozów gaśniczych, rozbudowę sieci zaopatrzenia wodnego itp. Z drugiej zaś strony, należało utrzymać odpowiednio zorganizowane, wyposażone oraz wyszkolone jednostki straży pożarnych, których rozmieszczenie, sprawność operacyjna gwarantowała skuteczność działań ratowniczo-gaśniczych. Przytoczone kryteria pojawiły się przez cały czas historycznego działania straży pożarnych, zarówno w dawnym powiecie włocławskim, jak i w rejonie włocławskim. Przegląd i analiza dostępnych materiałów z lat 70. i 80. ubiegłego wieku, które znajdowały się w zasobach archiwalnych KM PSP we Włocławku, pozwalały na nakreślenie działalności operacyjnej jednostek straży w mieście i w obrębie terenu objętego działalnością KRSP. Znane były inicjatywy straży pożarnej, poparte odpowiednimi decyzjami wojewody włocławskiego, odnoszące się do wzmożonego oddziaływania prewencyjno-propagandowego na mieszkańców Włocławka i całego województwa. Każdorazowo wydawane były one w okresie wzmożonego zagrożenia pożarowego w lasach i dotyczyły z reguły zakazu wstępu na te tereny. Radykalnie przyczyniało się to do spadku liczby pożarów lasów. Bardzo często powoływano zespoły kontrolne, złożone z przedstawicieli milicji, miejscowego organu władzy oraz strażaków, których zadaniem było kontrolowanie obiektów, posesji i miejsc o szczególnym zagrożeniu pożarowym. Z perspektywy czasu można bardzo różnie ocenić tego typu poczynania. Zazwyczaj obecność strażaka w takim składzie umożliwiała zespołowi penetrację obejść gospodarskich, przeszukiwanie mieszkań i wykonania innych czynności operacyjnych, nie zawsze związanych z bezpieczeństwem przeciwpożarowym. Funkcjonariusze pożarnictwa z konieczności musieli wykonywać tę niewdzięczną rolę oraz nakładać mandaty karne lub wnioskować do Kolegium ds. Wykroczeń. Prestiż oraz szacunek społeczny strażaków w oczach niektórych członków społeczeństwa znacznie podupadł. Strażacy zamiast zajmować się aktywnym zwalczaniem pożarów, szkoleniem, podnoszeniem sprawności fizycznej, zajmowali się niewdzięczną i bardzo rozbudowaną pracą kontrolną. Władze administracyjne i pożarnicze, oceniając pracę jednostki i funkcjonariuszy KRSP we Włocławku, brały pod uwagę ilość skontrolowanych obiektów oraz liczbę i wysokość nałożonych mandatów karnych. Na częściowe usprawiedliwienie tego typu posunięć należy przytoczyć to, że w przeważającej liczbie kontrole dotyczyły obiektów państwowych i spółdzielczych. A to w tych budynkach i zakładach pracy zaniedbania przeciwpożarowe były największe. Do zwalczania pożarów oraz niesienia pomocy podczas innych zagrożeń życia, zdrowia i mienia jednostki straży pożarnych zawodowe i ochotnicze, musiały być wyposażone w odpowiedni do tego celu sprzętu. Podstawowymi urządzeniami w tym zakresie były standardowo wyposażone samochody gaśnicze oraz inne samochody oraz sprzęt specjalistyczny. Oprócz wyposażenia w odpowiedni sprzęt do walki z pożarami, winien być on odpowiednio rozmieszczony w terenie, by dojazd do ewentualnego zdarzenia był jak najszybszy. Tak jak w całym kraju na omawianym rejonie obowiązywało odpowiednie rozmieszczenie jednostek straży (zawodowych i OSP), zwane siecią straży pożarnych. Przeprowadzając analizę usytuowania, uzbrojenia oraz działania jednostek rejonu włocławskiego, posłużono się wybranym 1983 rokiem i opisano według poniższych kryteriów: Przygotowanie terenu do przyszłych działań ratowniczych. Na skuteczność działań ratowniczo-gaśniczych miały bardzo duży wpływ środki służące do alarmowania straży pożarnych, jakimi były aparaty łączności przewodowej i bezprzewodowej. Centrum gdzie zbiegały się wszelkie informacje o pożarach były stanowiska kierowania. Takie działające całodobowo stanowisko mieściło się we Włocławku przy ul. Rolnej 8. Miało ono bezpośrednią łączność telefoniczną, radiową i teleksową z ościennymi rejonami oraz ze stanowiskiem wojewódzkim. Natomiast system powiadamiania straży ochotniczych opierał się na sieci telefonicznej. Rejon włocławski liczył w 1983 roku 384 miejscowości, z tego tylko 4,6% nie posiadało łączności telefonicznej, a 13,9% - posiadało ją w ograniczonym zakresie. Na wyposażeniu były także 2 stacje radiowe stałe oraz 25 przewoźnych i 24 nasobne. Rejonowe stanowisko kierowania posiadało także pełną dokumentację dotyczącą planów obrony zakładów pracy i kompleksów leśnych. Wyposażenie straży w sprzęt do zwalczania pożarów i innych zagrożeń. Nie było rzeczą łatwą wyposażenie jednostek w niezbędny oraz nowoczesny sprzęt gaśniczy i ratowniczy. Prawie we wszystkich jego pozycjach brakowało kilkadziesiąt lub kilkanaście procent do zgodnego z normami wyposażenia. Tzw. ukompletowanie w samochody pożarnicze było na poziomie 96%, węże tłoczne - 88%, uzbrojenie osobiste strażaka - 90%, odzieży ochronną - 86%, sprzęt izolacyjny - 60% i ubrania żaroodporne - 45%. Wyposażenie w sprzęt do zwalczania pożarów jednostek ochotniczych i zawodowych od szeregu lat było niezadowalające. Np. w 1987 roku jednostki ochotnicze i zawodowe dysponowały 218 samochodami pożarniczymi, w tym aż 119 eksploatowanych było co najmniej od 10 lat. W tej liczbie 39 pojazdów eksploatowanych było ponad 15 lat, a aż 14 więcej niż 20 lat. Oznaczało to, że powinny one być dawno wycofane z podziału bojowego. Tym niemniej nie czyniono tego ze względu na niemożliwość zakupienia nowych pojazdów gaśniczych. Tego typu sytuacje i tendencje występowały przez cały czas przedwojennego i powojennego działania straży pożarnych w województwie i rejonie włocławskim. Analiza dostępnych materiałów źródłowych zgromadzonych w archiwum KM PSP we Włocławku oraz liczne publikacje prasowe przedstawiały rozbieżności co do normatywów wyposażenia jednostek straży pożarnych w sprzęt i pojazdy ratowniczo-gaśnicze a realnymi potrzebami, które skutkowałyby zwiększeniem mobilności oraz polepszeniem bezpieczeństwa prowadzonych akcji ratowniczych. Jedyną i niekwestionowaną przyczynę takiego stanu rzeczy należy upatrywać w przeznaczaniu niewystarczających nakładów pieniężnych na ochronę przeciwpożarową przez czynniki państwowe i władze lokalne. Nie przynosiły także zdecydowanego polepszenia w tym zakresie organizowane przez wojewódzkie i rejonowe władze pożarnicze różnego rodzaju narady, konferencje oraz przygotowywane raporty i inne opracowywania studialne, które były przedkładane odpowiednim władzom. Stany ilościowe oraz przygotowanie jednostek zawodowych do walki z pożarami. Istotą celów i działań operacyjnych jednostek straży zawodowych było skuteczne ratowanie ludzi i mienia zagrożonego pożarami oraz innymi klęskami, a także aktywne współdziałanie w usuwaniu innych zagrożeń, awarii i katastrof. W celu realizacji powyższych zadań na terenie województwa włocławskiego opracowana i wdrożona została sieć jednostek taktycznych straży pożarnych. Wg stanu na 31 grudnia 1986 roku na terenie rejonu włocławskiego pracowały: 1 terenowa zawodowa straż pożarna we Włocławku, 3 zakładowe zawodowe straże pożarne w: Zakładach Azotowych Włocławek (obecnie „ANWIL”), Zakładach Celulozowo-Papierniczych i Kujawskiej Fabryce Farb i Lakierów (później „Nobiles”). Tabela 21. Stany osobowe jednostek zawodowych straży pożarnych na terenie rejonu włocławskiego w 1983 roku Źródło: Informacja o stanie bezpieczeństwa pożarowego na terenie województwa włocławskiego - 1983, Archiwum KM PSP we Włocławku, sygn. 2/80, s. 22. Powyższe dane wskazują jednoznacznie, że proporcje etatowe podziału bojowego i pracowników komendy były właściwe. Zdecydowana większość strażaków zajmowała się bezpośrednią walką z pożarami lub służyła na stanowiskach kierowania. Status prawny jednostek zakładowych straży pożarnych miał dwustronne podporządkowanie. Z jednej strony pełnoprawnym zarządzającym jednostką straży na terenie zakładu była jego dyrekcja, z drugiej natomiast, pod względem operacyjnym podlegały one pod rozkazy KRSP. Godzi się zaznaczyć, iż potencjał ludzki, a przede wszystkim sprzętowy tych jednostek, był znaczny. Dysponowały one specjalistycznym sprzętem do likwidacji katastrof i awarii chemicznych oraz zdarzeń o podłożu ekologicznym. Podstawowy potencjał sił i środków ZSP zlokalizowany był we Włocławku, co wynikało z dużego zagrożenia pożarowego i wybuchowego, rozwiniętego przemysłu oraz istnienia dużej aglomeracji miejskiej. Czas dojazdu zawodowych jednostek do rozbudowujących się osiedli miasta (Kazimierza Wielkiego, Południe i Zawiśle) był dwu-, trzykrotnie dłuższy niż zakładały normy. Aby go zredukować planowano powołanie oddziału ZSP w centrum miasta, przy ul. Bohaterów Strajku 1936 roku nr 8 (dawniej i obecnie ulica Żabia 8), w którym przez pewien okres mieściła się siedziba KWSP. Jednak pomysł ten z gruntu uzasadniony, nigdy nie doczekał się realizacji. Trudności wynikały z obwarowań stawianych przez konserwatorów zabytków, znacznymi gabarytami produkowanych strażackich wozów, brakiem miejsc do parkowania oraz prowadzenia codziennych zajęć doskonalących. We Włocławku ciężar pełnego operacyjnego zabezpieczenia od 1991 roku spadł na barki Zawodowej Straży Pożarnej. Powodem było wprowadzenie przepisów, które zezwalały jedynie na dysponowanie poza teren zakładu tylko do 50% sił i środków jakimi dysponowały straże zakładowe. Dla włocławskiego pożarnictwa bardzo ważnym momentem był 20 lipca 1985 roku, kiedy to zorganizowano uroczystości związane ze 111. rocznicą utworzenia Włocławskiej Straży Pożarnej. Data jej organizacji nie była przypadkową bo wiązała się z kolejną rocznicą uchwalenia Manifestu Lipcowego. Toteż na wniosek strażaków termin ten zaakceptowały władze polityczno-administracyjne Włocławka. Odbywające się z tego tytułu strażackie uroczystości - jako najważniejsze - wplecione zostały w cykl imprez poświęconych Manifestowi PKWN. Ceremonię odbywającą się na pl. Wolności połączono z wręczeniem załodze ZSP we Włocławku sztandaru. Brały w nim udział kompanie honorowe LWP, MO i straży pożarnych oraz przedstawiciele władz centralnych straży pożarnych, wojewódzkich władz partyjnych i administracyjnych. Dowodem bardzo wysokiej oceny działalności włocławskiej straży był ufundowany przez społeczeństwo sztandaroku Przyznanie najwyższego odznaczenia Związku OSP - Złotego Znaku Związku oraz dekoracja sztandaru złotą odznaką Za Zasługi dla Województwa Włocławskiego i tytułem Zasłużony dla Włocławka. Bardzo wielu funkcjonariuszy pożarnictwa udekorowano odznaczeniami państwowymi. Na zakończenie tego nadzwyczajnego święta strażackiego odbyła się defilada kompanii honorowych, wszystkich pododdziałów straży pożarnych z terenu Włocławka oraz przejazd kawalkady pojazdów pożarniczych od konnych wozów z ręcznymi sikawkami do nowoczesnych samochodów pożarniczych. Z obchodów tej uroczystości zachowało się bardzo dużo materiałów faktograficznych oraz jednodniówka „Z Ogniem”, na podstawie której przytoczono wiele historycznych faktów w niniejszym opracowaniu. W 1986 roku został zatwierdzony przez Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych we Włocławku nowy Regulamin organizacyjny KRSP we Włocławku, w którym wyodrębniono wieloosobowe stanowiska pracy ds.: Organizacji i Kadr, Prewencji, Kwatermistrzostwa, Księgowości, Operacyjno-Szkoleniowych, Polityczno-Wychowawczych oraz Rejonowe Stanowisko Kierowania. Planowana obsada osobowa zamykała się liczbą 104 strażaków, w tym 83 strażaków podziału bojowego, których nazwiska oraz funkcje są wyszczególnione w wyżej cytowanych załącznikach do regulaminów. W rok później, mocą kolejnej decyzji Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych we Włocławku został nadany Regulamin organizacyjny ZSP we Włocławku, w którym określono: podstawowe obowiązki będące w zakresie działań taktycznych straży pożarnej, wyodrębniono stanowiska służbowe, określono tok pełnienia służby oraz sprecyzowano ogólne zakresy czynności strażaków pełniących funkcje dowódcze. W omawianej jednostce służyło 88 strażaków, w tym na przewidzianych normatywami etatowymi: dowódca kompanii, 3 dowódców plutonów, 3 dowódców zmian, 18 dowódców sekcji, 12 mechaników-kierowców, 9 kierowców, 21 przodowników roty, 19 pomocników przodownika roty, mechanik sprzętu i dyżurny ochrony obiektu. Zwraca uwagę nazewnictwo niższych stanowisk służbowych zaczerpnięte z OSP, które po kolejnych reorganizacjach zawodowych straży pożarnych wyszło z użytkowania. W KRSP przewidziano etaty dla komendanta rejonowego i jego zastępcy oraz dla 19 stanowisk wewnątrz komendy. Kolejne regulacje prawne, dotyczące zmian regulaminowych miały miejsce w 1989 roku i w 1990 roku. Strażacy zawodowi – podobnie jak i ochotnicy - doskonalili swoją sprawność i umiejętności w czasie zawodów sportowo-pożarniczych. Praktycznie odbywały się one co roku. Specyfiką ich było to, że nagrody fundowali sponsorzy, do których zaliczyć można prezydenta Włocławka, szefa Wojewódzkiego Inspektoratu Obrony Cywilnej (WIOC), dyrektorów zakładów pracy, w których znajdowały się straże pożarne. Do największych tego typu imprez zaliczyć można święto włocławskich strażaków zorganizowane w 1987 roku pod patronatem prasowym tygodnika „Kujawy” na stadionie „Przylesie" we Włocławku. Podczas zmagań między jednostkami straży zawodowych z terenu miasta, wielotysięczna publiczność miała możliwość podziwiać kunszt wyszkolenia strażaków, sprzęt jakim się posługiwali oraz zaobserwować likwidację pozorowanych pożarów. Dużym wsparciem w działaniach straży zawodowych były jednostki OSP. Bardzo często to one były pierwsze i częstokroć jedyne przy gaszeniu pożarów na terenach wiejskich. Ich nowe umocowanie organizacyjne wprowadzono po zmianach administracyjnych państwa w połowie 1975 roku Powstały z tego tytułu Zarząd Wojewódzki Związku Ochotniczych Straży Pożarnych we Włocławku skupił wszystkie OSP z dawnych powiatów: aleksandrowskiego, lipnowskiego, radziejowskiego, rypińskiego i włocławskiego. Szczególną przebudowę przeszły jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych po odbyciu V Walnego Zjazdu ZOSP. Z województwa włocławskiego do Zarządu Głównego wybrano na tym zjeździe Józefa Jesionowskiego. Od tej pory węzłowymi ogniwami związku stały się zarządy gminne organizacji. Powołanie komendantów gminnych (równorzędnych) straży pożarnych ukształtował nowy model pracy i współpracy z władzami terenowymi oraz jednostkami OSP. Był to dla straży ochotniczych okres pełen dynamicznych zmian, migracji aktywu pożarniczego, poszukiwania nowych form działania. Mimo pewnych krótkotrwałych zawahań - nastąpiło w większości gmin organizacyjne wzmocnienie Związku OSP. W nowo utworzonym województwie w końcu 1976 roku istniały 343 OSP, w tym zlokalizowanych w miejscowościach osadniczych - 274 i 69 w zakładach pracy. 109 wyposażonych było w samochody pożarnicze. Ponadto jednostki posiadały 349 motopomp, 19,5 km węży strażackich oraz 2 samochody specjalne i 2 agregaty oświetlające. Utworzona sieć OSP pokryła teren całego rejonu włocławskiego o średnim promieniu działania wynoszącym ok. 10 km. Aby podołać zadaniom ciążącym na ochotniczym strażactwie KRSP we Włocławku przeprowadziła do 1980 roku szereg specjalistycznych kursów. Pomagała w pozyskaniu sprzętu gaśniczego oraz samochodów strażackich. Doposażyła straże w ubrania bojowe i uzbrojenie osobiste. Organizowała ćwiczenia, zawody i manewry. Skutkiem tych poczynań było zdecydowane podniesienie na wyższy poziom umiejętności strażackich oraz poprawa w wyszkoleniu specjalistycznym strażaków z terenowych OSP oraz ZOSP. Pod koniec 1980 roku było przeszkolonych 189 naczelników (63 na IV etapie i 126 na III etapie), 217 dowódców sekcji, 229 mechaników motopomp. W rejonie włocławskim w 1983 roku stan osobowy członków OSP i ZOSP znacznie przekraczał wyznaczone normy etatowe. Tabela 22. Jednostki OSP i ZOSP rejonu włocławskiegow 1983 roku Źródło: Informacja o stanie bezpieczeństwa pożarowego na terenie województwa włocławskiego - 1983, Archiwum KM PSP, sygn. 2/80, zał. nr 12 i 13. Z wyliczeń wynika, że na terenie rejonu włocławskiego obszar chroniony przypadający na jedną jednostkę typu „S” wynosił - 35,72 km2, a przy włączeniu do tego jeszcze jednostek typu „M” obszar ten malał do 20,26 km2. W jednostkach ochotniczych działało: 1523 członów czynnych oraz w ochotniczych zakładowych - 300 strażaków. Stan ten w porównaniu do unormowanych prawem etatów przekraczał znacznie normy. W grupie OSP o 559 strażaków, a w ZOSP był wyższy o 135 strażaków. Tabela 23. Stan organizacyjny terenowych i zakładowych OSP w rejonie włocławskim w latach 1983-1986 * W 1986 roku gmina Lubanie należała do rejonu aleksandrowskiego Źródło: IV Zjazd Wojewódzki Związku OSP, Włocławek 1987, Zał. nr 3. Łącznie pod koniec 1983 roku na terenie rejonu włocławskiego działało 107 jednostek OSP, w 1986 roku – 99, które skupiały odpowiednio 2284 i 2806 członków zwyczajnych, z których większość mogła być dysponowana do bezpośrednich działań gaśniczych i ratowniczych. Tabela 24. Wyszkolenie funkcyjnych OSP w 1983 roku Źródło: Informacja o stanie bezpieczeństwa pożarowego na terenie województwa włocławskiego - 1983, Archiwum KM PSP, sygn. 2/80, zał. nr 16. Bardzo ważnym elementem pracy jednostek ochotniczych było przeszkolenie poszczególnych strażaków - funkcyjnych do wykonywania zadań dowódczych. Od jego przebiegu, przekazanych w czasie kursów informacji oraz nabytych umiejętności zależała skuteczność działań taktycznych jednostek. W omawianym 1983 roku stan wyszkolenia w OSP przedstawiono w tabeli 24. Na podstawie globalnego wyliczenia oraz porównania tych liczb ze wskaźnikami obowiązującymi w kraju można stwierdzić, że proces ten przebiegał prawidłowo, a liczby bezwzględne mówią o wystarczającej ilości przeszkolonych funkcyjnych w OSP rejonu włocławskiego. W 1983 roku w dyspozycji jednostek OSP rejonu włocławskiego były 33 samochody gaśnicze (wymagana norma - 37), 106 motopomp w jednostkach typu „M” i „S” (norma 108). W brakach wykazano niewystarczającą liczbę węży pożarniczych (ok. 1000 odcinków). Sytuacja w tym zakresie zawsze pozostawiała wiele do życzenia. Mimo obowiązujących etatowych norm wyposażenia w sprzęt, w przeliczeniu na km kw. powierzchni i liczbę mieszkańców zawsze występowały braki. Powodowało to częstokroć osłabienie skuteczności działań straży pożarnych, narażało strażaków na niepotrzebne ryzyko oraz miało znaczny wpływ na ekonomikę działania straży. Należy w tym miejscu podkreślić, iż strażackie samochody bardzo długo służyły w jednostkach. Wiele z nich miało już ponad 20 letni staż pracy i powinny być już dawno wycofane z eksploatacji. Niemniej brak środków na zakupienie nowego samochodu uniemożliwiał jego wymianę na samochód nowszej generacji. Rok 1983, wybrany z lat 1975-1991 do powyższej analizy, nie wyróżniał się spośród innych lat wzrostem czy spadkiem liczby pożarów oraz innych zdarzeń. Celowość takiego wyboru wynikała z chęci przedstawienia codziennej, normalnej służby straży, jej problemów, osiągnięć i ciążących obowiązków. Należy sądzić, iż przedstawiony analityczny materiał dał czytelnikowi opracowania pogląd na tak nieodległe czasy. Dopełnieniem całokształtu oceny działań operacyjno-technicznych, kulturalnych oraz wychowawczych była działalności strażackich orkiestr, drużyn młodzieżowych, kobiecych oraz w szerszym rozumieniu praca propagandowa i współzawodnictwo między zarządami związku i poszczególnymi jednostkami OSP. Najbardziej znaczącą i widoczną formą upowszechniania kultury muzycznej była praca strażackich orkiestr dętych. W 1986 roku w rejonie włocławskim działały orkiestry strażackie w: Brześciu Kuj., Choceniu, Chodczu, Fabiankach, Izbicy Kuj., Kowalu, Lubrańcu, Włocławku gminie i mieście. Ponadto w Chodczu działalność prowadził amatorski zespół teatralny. Pomimo małego zainteresowania przynależnością do straży ochotniczych młodzieży w kilku miejscowościach udawało się przez dłuższy okres czasu utrzymywać funkcjonowanie Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych oraz w niektórych szkołach prowadzić Harcerskie Drużyny Pożarnicze. W 1986 roku było ich w: Baruchowie - 3 drużyny, Brześciu Kuj. - 9, Choceniu - 4, Chodczu - 3, Fabiankach - 1, Lubieniu Kuj. - 1, Lubrańcu - 8, Włocławku gm. - 1 i we Włocławku m. - 2. Ponadto w gminie Brześć Kuj., jako jedynej we włocławskim rejonie, pracowały 3 drużyny kobiece. Polska w końcu lat 70. XX w. przechodziła burzliwe przeobrażenia, była areną zaciętej walki politycznej o pryncypia ustrojowe i własnościowe. Wielu strażaków zdecydowanie opowiadało się zarówno po jednej, jak i drugiej stronie. Efektem rozgorączkowanej i bardzo napiętej atmosfery w państwie było wprowadzenie stanu wojennego. W związku z tym rozwiązano szereg organizacji, ugrupowań związkowych, społecznych i politycznych. Jako jedna z niewielu organizacji OSP nie miała zawieszonego prawa do działania. Był to dowód, iż organizacja ta musiała działać w tych skomplikowanych warunkach i nieść pomoc w razie pożaru czy innego zagrożenia, mimo tego, że sama w swoim łonie też była niejednolita. Zwyciężył - zresztą jak zawsze - strażacki rozsądek, nie ingerowanie w zawiłe arkana polityki, układy oraz poczucie odpowiedzialności za swoich najbliższych i miejsce zamieszkania. Zwykle normalnie przebiegała praca szkoleniowa oraz kulturalno-oświatowa. Nie zaprzestano także wznoszenia i modernizacji remiz i strażnic. W rejonie włocławskim pod koniec 1991 roku działały 94 straże ochotnicze. W ich szeregach było 2329 strażaków czynnych, 113 honorowych oraz 2102 osób wspierających działalność pożarniczą. Łącznie na terenie omawianego rejonu było 4531 członków OSP. Analizę szczegółowego rozkładu jednostek oraz ich członków w poszczególnych gminach ilustruje tabela 25. Tabela 25. Stany ilościowe członków OSP wg gmin w rejonie włocławskim w końcu 1991 roku Źródło: V Zjazd Wojewódzki Związku OSP, Włocławek 1992, s. 17-18. W rejonie włocławskim w prawie wszystkich większych wsiach działały jednostki OSP. Wokół nich ogniskowało się częstokroć całe życie kulturalne wsi. Były one animatorami ruchu artystycznego, popularyzowały działalność muzyczną (orkiestry i zespoły strażackie) oraz przede wszystkim organizowały zabawy taneczne, wieczorki, festyny, prowadzono przy nich kluby sportowe, grupy świetlicowe i inne koła zainteresowań. Z tego powodu duża popularnością cieszyły się zawody sportowo-pożarnicze jednostek OSP, mające w rejonie włocławskim długoletnią historię. Ostateczne zmagania strażaków podczas finałów na szczeblu gminnym, międzygminnym, rejonowym czy później powiatowym gromadziły – oprócz startujących strażaków – bardzo liczną publiczności, kibicującą swoim faworytom. Od chwili utworzenia województwa włocławskiego wypracowano specyficzny - zgodny z regulaminem - model tego typu zmagań. Eliminacje przebiegały przez dość długi okres. Począwszy od przygotowania zgodnego z regulaminem zestawu ćwiczeń poprzez wspomniane eliminacje. Zawody strażackie, niezależnie na jakim szczeblu wyzwalały wolę walki, chęć jak najlepszego popisania się w tego typu zmaganiach oraz budowały prestiż w miejscu zamieszkania występujących w nich strażaków i jednostek. Materiał źródłowy i sprawozdania z odbytych zawodów były bardzo obszerne i pełne. Same w sobie mogły być przedmiotem obszernej publikacji dotyczącej sportu pożarniczego w strażach pożarnych. Zgromadzone protokóły z tych zmagań oddawały klimat tamtych wydarzeń, przebieg zawodów, prezentację zwycięzców, składy komisji sędziowskich oraz rodzaj i liczbę wręczonych nagród.  Historię ochrony przeciwpożarowej opracowałmł.bryg. w st. spocz. dr Zdzisław Zasada - autor książki "Dzieje straży pożarnych Włocławka oraz powiatu włocławskiego na tle historii ochrony przeciwpożarowej Kujaw wschodnich (1874-2004)". ⇐ COFNIJ Szukaj... Pogoda +16 ° C +24° +10° Włocławek Poniedziałek, 15 Wtorek +22° +9° Środa +21° +9° Czwartek +22° +10° Piątek +23° +14° Sobota +23° +11° Niedziela +22° +10° Prognoza 7-dniową LinkiSkładniki majątkuPrzetargiPolecane stronyWykaz rzeczoznawców ds. zabezpieczeń ppoż. Designed by AnKon Informacje o plikach cookieTa strona używa plików Cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i możliwości zmiany ustawień Cookies w przeglądarce. Czytaj więcej...